Y tế thôn bản (YTTB) là một trong những thành phần cấu thành y tế tuyến cơ sở; đội ngũ nhân viên YTTB thực sự là cánh tay nối dài của ngành Y tế. Trước nhu cầu chăm sóc và bảo vệ sức khỏe ngày càng cao của người dân, hệ thống y tế nói chung, nhân viên YTTB nói riêng cần có sự đổi mới, có cách tiếp cận mới phù hợp với tình hình thực tiễn.
Phú Yên có gần 700 nhân viên YTTB ở 110 xã, phường, thị trấn. Một nhân viên YTTB sẽ chăm sóc sức khỏe cho khoảng 1.300-1.350 người dân; bình quân mỗi hộ có 5 người thì mỗi nhân viên YTTB quản lý tình hình sức khỏe cho 250-270 hộ gia đình. Đây quả là thuận lợi trong việc đáp ứng dịch vụ y tế cho nhân dân và người cung cấp hiệu quả nhất, kịp thời nhất là nhân viên YTTB.
Nhiệm vụ đầu tiên của nhân viên YTTB là tuyên truyền giáo dục sức khỏe để người dân biết, thực hiện các biện pháp phòng bệnh. Truyền thông nội dung gì, tuyên truyền như thế nào hiệu quả thì nhân viên YTTB là người hiểu nhất. Phương pháp truyền thông cũng cần thay đổi, có thể sử dụng các mạng xã hội, liên kết qua zalo, viber, tin nhắn để gửi thông điệp vì hiện nay mạng internet hầu như đã phủ sóng khắp nơi, trên 90% người dân có điện thoại di động, nhất là người trẻ. Tất nhiên không thể bỏ các hình thức truyền thông như họp thôn, xóm, báo cáo chuyên đề, tư vấn sức khỏe; phải tùy theo nội dung, đối tượng để cung cấp thông tin.
Với nhiệm vụ quản lý sức khỏe trên địa bàn mình phụ trách, YTTB có thể sử dụng lập bản đồ sức khỏe trên điện thoại di động. Trên bản đồ đánh dấu khu vực, tình hình dịch bệnh của hộ gia đình, khu vực đó và liên kết với hộ gia đình (nếu được) để biết thông tin nhanh và cung cấp dịch vụ khi cần thiết. Phú Yên đang triển khai xây dựng hồ sơ sức khỏe điện tử cá nhân, YTTB sẽ cùng với y tế xã, huyện cung cấp thông tin, khám lập dữ liệu sức khỏe ban đầu. Khi hồ sơ sức khỏe điện tử cá nhân được xây dựng xong, nhân viên YTTB sẽ là người được sử dụng để quản lý sức khỏe của nhân dân trên địa bàn mình tốt hơn. Muốn thực hiện được điều này, nhân viên YTTB cần được tập huấn, hướng dẫn, được trang bị kiến thức cần thiết.
Bên cạnh hai nhiệm vụ nói trên, nhân viên YTTB cần phối hợp với y tế cấp trên trong việc cung cấp dịch vụ cơ bản cho người dân như phối hợp với y tế xã, y tế huyện trong các chiến dịch diệt bọ gậy phòng chống sốt xuất huyết; cân, đo cho trẻ; cho trẻ uống bổ sung vitamin A, vận động đưa trẻ đến cơ sở y tế tiêm chủng. Nhân viên YTTB phải thực sự tích cực, yêu nghề và nhiệt tình thì công việc mới đạt hiệu quả cao.
Nhân viên YTTB còn có nhiệm vụ sơ cấp cứu ban đầu. Để làm tốt nhiệm vụ này, họ phải có kiến thức cơ bản về y tế. Vì vậy, cấp có thẩm quyền cần có các giải pháp trong tuyển chọn, đào tạo, đãi ngộ và khuyến khích động viên cũng như giám sát hoạt động của đội ngũ nhân viên YTTB.
BS NGUYỄN VINH QUANG
