Ngày 26/7/2017, Sở VH-TT-DL tỉnh Phú Yên ban hành Thông báo 2011 quy định mức thu phí tham quan Di tích Gành Đá Đĩa và Di tích Bãi Môn - Mũi Đại Lãnh. Thông báo này được ghi nhận là có nhiều điểm tích cực như: bắt đầu từ ngày 1/8/2017 miễn phí tham quan đối với người có hộ khẩu thường trú ở Phú Yên, trẻ em dưới 6 tuổi và người già từ trên 80 tuổi, người khuyết tật, người có công cách mạng…
Thay vì thu 10.000 đồng/du khách như trước đây nay tăng lên 20.000 đồng/du khách là hợp lý, hợp tình. Thực tế hiện nay đến các điểm du lịch này số người địa phương ít hơn người các tỉnh khác nên việc miễn phí dẫn đến thất thu không phải là vấn đề quan trọng. Tuy nhiên, để hài lòng du khách, ban quản lý các điểm du lịch này phải có sự đầu tư xứng đáng hoặc thay đổi hình thức quản lý, khai thác du lịch chứ không chỉ đơn thuần là chặn cửa thu tiền.
Cùng trên địa bàn tỉnh nhưng Khu du lịch bãi tắm Vịnh Hòa (TX Sông Cầu) có cách làm đáp ứng được yêu cầu của du khách. Khách đến nơi xuống xe, mua vé (20.000 đồng/người) sau đó được hướng dẫn ra phía bờ biển. Tại đây có những ki-ốt sạch sẽ, mát mẻ cho các nhóm du khách vào nghỉ ngơi hoặc ăn uống. Họ có thu phí sử dụng ki-ốt, nhưng nếu nhóm nào sử dụng các dịch vụ khác có hóa đơn trên 1 triệu đồng thì họ miễn phí khoản thu này.
Ngoài ra, nếu không muốn ở trong ki-ốt thì du khách được cho mượn các tấm bạt để trải ngoài bãi cát, dưới rừng dương hoặc thuê võng cột vào các gốc dương với giá cả khá mềm. Khách đi theo đoàn có thể đặt tiệc cho cả đoàn cùng liên hoan. Ngoài ra còn có nhiều khu vực dành cho thanh, thiếu niên sinh hoạt tập thể. Khách đến đây ngoài việc nghỉ ngơi, ăn uống có thể tắm biển thoải mái suốt từ sáng tới tối. Có thể thuê lều bạt để cắm trại. Nhiều du khách ở các tỉnh Tây Nguyên rất thích thú tại khu du lịch này và cho biết họ không hề tiếc tiền vì được thưởng thức một kỳ nghỉ ở biển đầy lý thú.
Trái lại với khu du lịch trên, tại các địa điểm có thương hiệu của Phú Yên như gành Đá Đĩa, nhà thờ Mằng Lăng, hải đăng Mũi Điện, kể cả Gành Ông, nơi có bối cảnh phim “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh”… đang diễn ra tình trạng thả nổi một cách rất đáng tiếc. Trong các điểm đến kể trên, nhà thờ Mằng Lăng là cơ sở tôn giáo, không tổ chức du lịch nhưng vẫn được du khách hâm mộ tìm đến, tham quan cuốn tự điển Việt - Bồ - Latin đầu tiên của Việt Nam, còn lại các điểm khác là cảnh quan tự nhiên.
Cảnh quan tự nhiên nếu được quy hoạch, đầu tư, khai thác du lịch một cách hợp lý sẽ đem lại hiệu quả kinh tế và tạo được thương hiệu, tiếp tục mời gọi nhiều du khách khác. Tuy nhiên, hiện nay tại Gành Ông, chủ sở hữu khu vực này vẫn “hoang hóa” bãi cỏ xanh như thuở xưa khi chưa có bộ phim. Hàng đoàn khách xem phim thấy cảnh đẹp nô nức đến đây chỉ để ngắm rừng cây bàn chải, lội bùn vào mùa mưa, phơi nắng vào mùa hè rồi… về.
Tại gành Đá Đĩa, hiện nay ngành Du lịch đã đầu tư khá công phu cổng ra vào và nhất là đường đi phía đông của gành, giúp du khách có cơ hội ngắm biển trọn vẹn hơn. Tuy vậy, các dịch vụ kèm theo vẫn còn quá mờ nhạt, du khách không biết tiêu tiền vào việc gì ngoài việc uống nước và mua hàng rong lưu niệm! Đến hải đăng Mũi Điện, du khách có cơ hội tập thể dục leo núi. Leo lên đến nơi người ướt đẫm mồ hôi, du khách cũng chỉ biết chụp ảnh, ngắm nghía ngọn hải đăng một chút rồi… về!.
Nói tóm lại, các sản phẩm du lịch tại Phú Yên còn chưa được quan tâm đầu tư nên còn nghèo nàn và chưa tạo được dấu ấn địa phương. Nhiều người đi du lịch sẽ không tiếc tiền mua các sản phẩm nếu họ ưng ý. Nhưng hiện nay đến với Phú Yên, du khách chỉ được ăn ngon, ngủ yên và giá cả một số nơi chưa hẳn còn rẻ. Ngoài ra còn có tình trạng quản lý lỏng lẻo, để du khách, nhất là thanh niên địa phương đem các loại đồ ăn, thức uống theo nấu nướng, ăn nhậu rồi xả rác khiến cảnh quan vốn đẹp trở nên xấu xí trong mắt du khách.
Đang xảy ra tình trạng phổ biến là mỗi buổi sáng hàng đoàn xe du lịch biển kiểm soát các tỉnh lân cận đưa du khách đến các thắng cảnh ở Phú Yên. Họ xuống xe, vào mua vé, ngắm nghía, chụp ảnh một chút, rồi lại lên xe đi đến điểm khác. Buổi trưa họ ăn uống theo đoàn, buổi chiều về lại nơi xuất phát. Mỗi du khách tiêu không quá 100.000 đồng tại Phú Yên. Không giữ chân được du khách qua đêm, vậy nên khó nói chuyện làm giàu từ du lịch.
TRẦN HÒA