* Hỏi: Tháng 4/2016, vì công việc tôi có vay của một người bạn 50 triệu đồng, với thỏa thuận là 10 ngày trả 60 triệu đồng cả gốc lẫn lãi. Sau 10 ngày, tôi mới trả 30 triệu đồng và xin khất với anh ấy số tiền còn lại sẽ thu xếp trả sớm. Tuy nhiên, sau 20 ngày, anh ấy nói số tiền tôi vay cả lãi lên đến 70 triệu đồng và bắt tôi ký giấy vay 70 triệu đồng của một người khác. Người này nói 10 ngày trả lãi 1 lần và mỗi lần họ đòi 21 triệu đồng tiền lãi, đề nghị luật sư tư vấn giúp tôi và thủ tục như thế nào?
Nguyễn Thị Ngọc
(xã Hòa An, huyện Phú Hòa)
* Trả lời:
Theo bạn trình bày thì bạn có vay 50 triệu đồng, 10 ngày tính lãi 10 triệu đồng và sau 10 ngày phải trả tất cả 60 triệu đồng, tức là 1 ngày bạn phải trả tiền lãi là 1 triệu đồng tức một tháng trả 30 triệu đồng tiền lãi.
Như vậy, lãi suất cho vay ở đây là 60%/tháng là quá cao so với quy định của pháp luật (hiện nay lãi suất cơ bản của các ngân hàng khoản 8-11%/năm).
Trong khi đó, khoản 1, Điều 468, Bộ luật Dân sự 2015 quy định, lãi suất vay do các bên tự thỏa thuận nhưng không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay, trừ trường hợp luật khác có liên quan quy định khác. Trường hợp lãi suất theo thỏa thuận vượt quá lãi suất giới hạn được quy định tại khoản này thì mức lãi suất vượt quá là vi phạm quy định của Bộ luật Dân sự.
Còn theo khoản 2, Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về trường hợp các bên có thỏa thuận về việc trả lãi, nhưng không xác định rõ lãi suất và có tranh chấp về lãi suất. Cụ thể, trong trường hợp này, lãi suất được xác định bằng 50% mức lãi suất giới hạn quy định tại khoản 1, Điều 468 nêu trên tại thời điểm trả nợ.
Như vậy, người cho bạn vay tiền đã vi phạm pháp luật hình sự được quy định, cụ thể như sau:
Điều 201, Bộ luật Hình sự 2015 quy định về tội cho vay nặng lãi trong giao dịch như sau:
“1. Người nào trong giao dịch dân sự mà cho vay với lãi suất gấp 5 lần mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật Dân sự, thu lợi bất chính từ 30 triệu đồng đến dưới 100 triệu đồng hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 50-200 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm.
2. Phạm tội thu lợi bất chính từ 100 triệu đồng trở lên, thì bị phạt tiền từ 200 triệu đồng đến 1 tỉ đồng hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.
3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 30-100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1-5 năm”.
Như vậy trường hợp của bạn là người cho vay đã vi phạm quy định pháp luật hình sự về tội cho vay nặng lãi. Vì vậy, bạn có thể làm đơn trình báo với cơ quan công an cấp huyện nơi bạn cư trú để yêu cầu giải quyết.
LS NGUYỄN HƯƠNG QUÊ
Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Phú Yên
